Hiểu rõ về mất ngủ: Nguyên nhân, phân loại và giải pháp điều trị hiệu quả

Ăn được, ngủ được là hai trạng thái thể hiện một người đang có sức khỏe tốt.

Vậy nhưng, khi ngủ không được (hay còn gọi là mất ngủ, khó ngủ) thì rất có thể nó là biểu hiện của một số bệnh lý nguy hiểm. Vậy, ngủ không được là bệnh gì?

Làm sao để có thể ngủ ngon sâu trở lại? Mời bạn theo dõi bài viết sau đây để có câu trả lời và giải pháp tốt nhất!

1. Mất ngủ là bệnh gì?

Mất ngủ là tình trạng rối loạn giấc ngủ, kết quả là giấc ngủ không đầy đủ và không chất lượng. Tình trạng này có thể gây ra mệt mỏi, suy giảm tính tập trung và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.

Theo các chuyên gia, bệnh mất ngủ có thể chỉ là tạm thời, nhưng nếu không được khắc phục, nó sẽ trở thành mất ngủ mãn tính, dẫn đến những nguy cơ nghiêm trọng cho sức khỏe.

2. Thời gian ngủ cần thiết cho mỗi người

Số giờ ngủ cần thiết trong một ngày ở mỗi người có thể thay đổi tùy theo độ tuổi, yếu tố cá nhân và tình trạng sức khỏe. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) đã đưa ra các khuyến nghị về giấc ngủ cho từng nhóm tuổi khác nhau như sau:

• Người trưởng thành (18 – 64 tuổi): Phần lớn người trưởng thành cần ngủ từ 7 – 9 giờ mỗi đêm để đảm bảo sức khỏe và duy trì sự tỉnh táo, năng lượng trong ngày.
• Thanh thiếu niên (14 – 17 tuổi): Cần ngủ từ 8 – 10 giờ mỗi đêm. Tuy nhiên, có một số trường hợp nhu cầu ngủ dao động từ 7 – 11 giờ mỗi ngày.
• Trẻ em trong độ tuổi tiểu học (6 – 13 tuổi): Trẻ trong giai đoạn này cần từ 9 – 11 giờ ngủ mỗi đêm để phát triển tốt.
• Trẻ mẫu giáo (3 – 5 tuổi): Trẻ ở độ tuổi này cần ngủ từ 10 – 13 giờ mỗi đêm để hỗ trợ quá trình tăng trưởng và phát triển toàn diện.
• Trẻ nhỏ (1 – 2 tuổi): Nhu cầu ngủ của trẻ từ 1 – 2 tuổi là khoảng 11 – 14 giờ mỗi ngày.
• Trẻ sơ sinh dưới 1 tuổi: Trẻ nhỏ dưới 1 tuổi thường cần từ 14 – 17 giờ ngủ mỗi ngày để hỗ trợ sự phát triển nhanh chóng của cơ thể.
• Người cao tuổi: Thường ngủ ít hơn, trung bình từ 5 – 7 giờ mỗi đêm hoặc có thể ít hơn tùy vào tình trạng sức khỏe.

Một số người có thể cần thời gian ngủ khác với mức trung bình. Để biết mình đã ngủ đủ hay chưa, hãy lắng nghe cơ thể. Nếu thức dậy với cảm giác tỉnh táo, sảng khoái và tràn đầy năng lượng, bạn có thể đã có giấc ngủ đủ. Ngược lại, nếu thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, buồn ngủ hoặc khó tập trung, bạn nên xem xét thay đổi thói quen ngủ và cải thiện chất lượng giấc ngủ.

3. Phân biệt các loại mất ngủ

Mất ngủ được chia thành nhiều loại, tùy thuộc vào nguyên nhân và tình trạng:

Mất ngủ tạm thời:

• Thời gian kéo dài: Khoảng 1-2 tuần.
• Nguyên nhân phổ biến: Căng thẳng, áp lực công việc, thay đổi môi trường sống (như chuyển nhà hoặc đi du lịch), hoặc các yếu tố ngoại cảnh như tiếng ồn và ánh sáng.

Mất ngủ cấp tính:

• Thời gian kéo dài: Dưới 3 tháng.
• Nguyên nhân: Thường liên quan đến sự kiện gây stress lớn, như mất người thân, thay đổi lớn trong cuộc sống, hoặc gặp các vấn đề sức khỏe tạm thời.

Mất ngủ mãn tính:

• Thời gian kéo dài: Trên 3 tháng và xuất hiện ít nhất 3 đêm mỗi tuần.
• Nguyên nhân: Thường liên quan đến các vấn đề sức khỏe lâu dài như rối loạn lo âu, trầm cảm, hoặc các bệnh lý nền khác (như đau mãn tính, tiểu đường, hoặc cao huyết áp).

Mất ngủ nguyên phát:

• Đặc điểm: Không có nguyên nhân rõ ràng.
• Lý do tiềm ẩn: Có thể do rối loạn nhịp sinh học, thay đổi hormone trong cơ thể, hoặc do các yếu tố di truyền.

Mất ngủ thứ phát:

• Đặc điểm: Là hậu quả của một bệnh lý khác hoặc do sử dụng thuốc, chất kích thích (như caffeine hoặc rượu).
• Ví dụ: Người mắc bệnh hen suyễn, đau khớp, hoặc đang sử dụng thuốc điều trị có tác dụng phụ gây mất ngủ.

4. Các triệu chứng của mất ngủ:

Triệu chứng khó ngủ có thể thay đổi tùy thuộc vào nguyên nhân gây rối loạn giấc ngủ và mức độ nghiêm trọng của vấn đề. Một số triệu chứng phổ biến mà bạn có thể gặp phải bao gồm:

• Khó đi vào giấc ngủ: Dành hơn 30 phút để nằm trên giường nhưng vẫn không thể chìm vào giấc ngủ, kèm theo đó là cảm giác trằn trọc, lo lắng hoặc suy nghĩ quá nhiều trước khi ngủ.
• Thức dậy nhiều lần trong đêm: Thường xuyên tỉnh giấc giữa đêm mà không có lý do cụ thể, khó khăn trong việc quay trở lại giấc ngủ sau khi tỉnh dậy.
• Thức dậy quá sớm: Tỉnh giấc trước giờ báo thức và không thể ngủ tiếp, ngay cả khi cơ thể vẫn cảm thấy mệt mỏi.
• Giấc ngủ không sâu: Dù ngủ đủ thời gian nhưng cảm giác giấc ngủ rất nông, không sảng khoái. Ngoài ra, người bệnh hay gặp ác mộng hoặc thức dậy trong trạng thái lo lắng, bồn chồn.
• Ảnh hưởng đến hoạt động ban ngày: Cảm giác mệt mỏi, uể oải, thiếu năng lượng suốt cả ngày, khó tập trung, hay buồn ngủ, giảm hiệu suất làm việc và học tập, dễ cáu gắt, mất kiên nhẫn hoặc có cảm giác căng thẳng kéo dài.
• Các dấu hiệu khác: Đau đầu, chóng mặt hoặc cảm giác nặng đầu vào buổi sáng. Thêm vào đó là giảm khả năng ghi nhớ, quyết định và xử lý thông tin.

5. Tác hại của mất ngủ

Mất ngủ không chỉ gây ra cảm giác khó chịu tạm thời mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất, tinh thần và chất lượng cuộc sống. Dưới đây là những tác hại cụ thể:

Tác động lên sức khỏe thể chất

• Hệ miễn dịch suy giảm: Mất ngủ làm giảm khả năng phòng vệ tự nhiên của cơ thể, khiến bạn dễ mắc các bệnh nhiễm trùng, cảm cúm, và các bệnh lý khác.
• Gia tăng nguy cơ mắc bệnh mãn tính: Mất ngủ kéo dài liên quan đến các bệnh lý như cao huyết áp, bệnh tim mạch, tiểu đường, và béo phì. Ngoài ra, rối loạn giấc ngủ cũng làm tăng nguy cơ đột quỵ và đau thắt ngực.
• Rối loạn hormone: Hormone điều hòa giấc ngủ (melatonin) bị ảnh hưởng, làm gián đoạn quá trình phục hồi của cơ thể. Ảnh hưởng đến hormone kiểm soát đói và no, dẫn đến tăng cân và thói quen ăn uống không lành mạnh.
• Tăng nguy cơ tai nạn: Sự mệt mỏi và giảm tập trung do mất ngủ có thể gây tai nạn giao thông hoặc tai nạn lao động.

Tác động lên sức khỏe tinh thần

• Lo âu và trầm cảm: Mất ngủ kéo dài có thể gây hoặc làm trầm trọng thêm các rối loạn tâm lý như lo âu, trầm cảm, rối loạn lưỡng cực.
• Khó kiểm soát cảm xúc: Mất ngủ làm giảm khả năng kiểm soát cảm xúc, dễ cáu gắt, tức giận hoặc có các hành vi bộc phát. Mất ngủ cũng làm tăng cảm giác cô đơn, tự ti và giảm khả năng tương tác xã hội.
• Suy giảm trí nhớ và khả năng học tập: Mất ngủ có ảnh hưởng đến chức năng nhận thức, đặc biệt là khả năng ghi nhớ và học hỏi, làm giảm sự sáng tạo và khả năng ra quyết định.

Giảm hiệu suất làm việc và học tập

• Mất tập trung: Mất ngủ làm suy giảm khả năng duy trì sự chú ý trong công việc và học tập, tăng nguy cơ sai sót, giảm hiệu quả công việc.
• Thiếu năng lượng: Cảm giác mệt mỏi kéo dài, làm giảm khả năng hoàn thành các nhiệm vụ hàng ngày.

Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống

• Mối quan hệ cá nhân bị ảnh hưởng: Tâm trạng thất thường và giảm khả năng giao tiếp có thể làm rạn nứt mối quan hệ với gia đình, bạn bè, đồng nghiệp.
• Giảm sự hài lòng trong cuộc sống: Thiếu ngủ dẫn đến cảm giác mệt mỏi và thiếu động lực, làm giảm khả năng tận hưởng các hoạt động yêu thích.

Tăng nguy cơ tử vong

Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, mất ngủ mãn tính có liên quan đến nguy cơ tử vong cao hơn, do ảnh hưởng đến hệ tim mạch, hệ miễn dịch và sức khỏe tổng thể.

6. Cách điều trị mất ngủ

Việc điều trị khó ngủ có thể bao gồm các phương pháp không dùng thuốc hoặc có sử dụng thuốc theo chỉ định, tư vấn của bác sĩ, tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể gây ra bệnh khó ngủ. Các phương pháp điều trị bao gồm:

• Thay đổi thói quen ngủ: Cải thiện thói quen ngủ, chẳng hạn như duy trì một lịch trình ngủ đều đặn, tạo môi trường ngủ thoải mái (nhiệt độ phòng mát mẻ, phòng tối và yên tĩnh), hạn chế sử dụng thiết bị điện tử trước khi đi ngủ… là những biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả để bạn có thể khắc phục tình trạng khó đi vào giấc ngủ.
• Tư vấn tâm lý: Tư vấn tâm lý có thể giúp bạn khắc phục các vấn đề về tinh thần có liên quan đến triệu chứng khó ngủ, chẳng hạn như lo âu hoặc trầm cảm.
• Thuốc: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn thuốc để giúp điều trị tạm thời tình trạng khó ngủ. Ngoài ra, cũng có một số loại thuốc ngủ không kê đơn (OTC), chẳng hạn như melatonin, có thể giúp bạn ngủ sớm hơn. Tuy nhiên, bạn cần dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ. Bạn không được tự ý dừng thuốc hay thay đổi liều lượng, cách dùng… Với các loại thuốc không kê đơn, người bệnh không nên lạm dụng thuốc kéo dài vì có thể bị phụ thuộc và dễ gặp các tác dụng phụ.
• Điều trị các bệnh liên quan: Khó ngủ, mất ngủ có thể do các bệnh lý khác nhau như bệnh tim mạch, đau đầu, đau nửa đầu, bệnh tiểu đường, đột quỵ, bệnh cơ xương khớp… Bác sĩ sẽ đánh giá nguyên nhân và điều trị kiểm soát các bệnh liên quan, từ đó giải quyết tình trạng khó ngủ ở người bệnh.
• Thay đổi lối sống: Cải thiện chế độ dinh dưỡng, tập thể dục đều đặn, hạn chế dùng chất kích thích… Bổ sung các tinh chất thiên nhiên từ Blueberry (việt quất) và Ginkgo Biloba (bạch quả) có thể giúp cải thiện giấc ngủ hiệu quả nhờ tăng tuần hoàn máu não.

Việc điều trị khó ngủ nên dựa trên đánh giá cụ thể của bác sĩ về nguyên nhân, tình trạng khó ngủ của người bệnh. Nếu gặp triệu chứng khó ngủ, bạn nên sớm thăm khám để có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ của mình.

7. Cải thiện giấc ngủ với Thực phẩm chức năng Melatonin Puremed

Giấc ngủ ngon là chìa khóa quan trọng để duy trì sức khỏe và năng lượng tràn đầy mỗi ngày. Tuy nhiên, với áp lực cuộc sống hiện đại, nhiều người phải đối mặt với tình trạng mất ngủ kéo dài, ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng sống. Melatonin Puremed ra đời như một giải pháp thực phẩm chức năng hỗ trợ giấc ngủ tự nhiên và hiệu quả.

Vì sao nên chọn Melatonin Puremed?

• Thành phần thiên nhiên: Được chiết xuất từ các nguồn nguyên liệu quý như quả hồ trăn thổ, anh đào chua kết hợp với Vitamin C và thảo dược, giúp cơ thể dễ dàng đi vào giấc ngủ sâu mà không gây lệ thuộc.
• Hiệu quả vượt trội: Hỗ trợ giảm căng thẳng, cải thiện chất lượng giấc ngủ, đồng thời tăng cường sức đề kháng, mang lại cảm giác sảng khoái sau mỗi giấc ngủ.
• Sản xuất tại Hàn Quốc: Melatonin Puremed đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế về an toàn và chất lượng, mang đến sự yên tâm tuyệt đối cho người dùng.

Hãy để Melatonin Puremed giúp bạn tìm lại giấc ngủ ngon tự nhiên, nâng cao sức khỏe và tận hưởng cuộc sống trọn vẹn hơn!

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào, xin liên hệ tổng đài tư vấn […] để được chuyên viên hỗ trợ.